Ήρθε ο καιρός να προσθέσουμε στο τραπέζι τροφή για σκέψη για την Ελληνική κοινότητα της Nintendo. Η συγκεκριμένη στήλη έχει σκοπό να εκφράσει τις σκέψεις των συντακτών πάνω σε κάποια θέματα που μας απασχολούν καιρό αλλά δεν κάναμε σχετική κουβέντα. Πάμε λοιπόν να κάνουμε την ανάλυση μας.
Το αιώνιο ερώτημα της μουσικής και πως επιδρά στον άνθρωπο
Θεωρούμε πλέον δεδομένη την μουσική στην ζωή μας, αυτό είναι αδιαμφησβήτητο γεγονός. Ήταν όμως έτσι τα πράγματα από πάντα; Να το θέσουμε σαν αρχή αυτό το φιλοσοφικό ερώτημα ώστε να θέσουμε τις βάσεις για την ανάπτυξη του συγκεκριμένου άρθρου.
Στην αρχαιότητα η μουσική αποτελούσε στοιχείο μόρφωσης.
Στους νεότερους χρόνους ως μουσική ορίζεται η τέχνη έκφρασης των αισθημάτων και των ιδεών με τη βοήθεια ήχων, αρμονικά συνδυασμένων, η μελωδία μιας μουσικής σύνθεσης που εκτελείται με φωνή ή με όργανα, η ορχήστρα, το σύνολο των μουσικών (εκτελεστών, οργανοπαιχτών) το σύνολο των ηχητικών αξιών της εικόνας, που στηρίζεται στη μελωδία, την αρμονία, το ρυθμό, τον τονισμό, το μουσικό ρυθμό.
Η μουσική είναι το είδος της τέχνης που αντανακλά στην πραγματικότητα και επιδρά στον άνθρωπο με ενσυνείδητες και οργανωμένες ηχητικές δομές.
Οι δομές της αρμονίας της μουσικής
Οι δομές αποτελούνται, κυρίως, από τους τόνους. Η μουσική βρίσκεται περισσότερο κοντά στο λόγο, τους κραδασμούς της φωνής που εξωτερικεύει τον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου. Οι μουσικοί ήχοι, μ’ όλη την ομοιότητά τους με τους ήχους της πραγματικής ζωής, διαφέρουν απ’ αυτούς με την αυστηρή οργάνωση του τόνου και του ρυθμού, ανήκουν δε σε συστήματα ιστορικά διαμορφωμένα, επιλεγμένα από τη μουσική πρακτική της κάθε κοινωνίας. Οι θυμικές διεργασίες και καταστάσεις του ανθρώπου παίζουν σημαντικό ρόλο στη μουσική όπως και οι βουλητικές παρορμήσεις. Στο μουσικό περιεχόμενο τον κύριο λόγο έχει η ηχητική και χρονική φύση της μουσικής. Στηρίζεται στον συνηθισμένο τρόπο έκφρασης των ψυχικών καταστάσεων και της μετάδοσής τους με τον ήχο και, έτσι, εκφράζει το θυμικό βίωμα ως κίνηση με τις αλλαγές, αποχρώσεις, δυναμικές εντάσεις, υφέσεις, την αρμονική εξέλιξη, τις συγκρούσεις. Η μουσική εκφράζει, επίσης, τους χαρακτήρες των ανθρώπων. Γι’ αυτό τη μουσική των ανθρώπων την ονόμασαν “γλώσσα της ψυχής”.
Η κοσμική αρμονία του Πυθαγόρα του Σάμιου
Στο φιλοσοφικό κομμάτι οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι, όπως ο Πυθαγόρας ο Σάμιος, προσπάθησαν να δώσουν δικούς τους ορισμούς για την μουσική.
Από την πλευρά του ο Πυθαγόρας, μπορούμε να πούμε, πως θεμελίωσε πρώτος ασυνείδητα την διαλεκτική αποτύπωση της μουσικής μέσω της γεωμετρίας και των μαθηματικών. Δεν είναι τυχαίο όταν είπε πως τα πάντα είναι αριθμοί στην προσπάθεια του να βρει μία πρωταρχική, άυλη και αναλλοίωτη αρχή των όντων.
Η κοσμική αρμονία κατά τον Πυθαγορισμό βασίζεται στην «ιερή δεκάδα». Βλέπετε ο φίλος μας μαθηματικός και φιλόσοφος από την Σάμο ήταν ολίγον μυστικιστής. Δηλαδή έδινε μεγάλη σημασία στην θρησκευτική εξήγηση της φιλοσοφίας τους. Τα πάντα έκρυβαν ένα νόημα και μία μαγεία πίσω από τους αριθμούς και μαθηματικούς κανόνες.
Πάντα κατ’ αριθμόν γίγνονται.
Τα πάντα στο σύμπαν διέπονται από μαθηματικούς κανόνες και λόγους
Πυθαγόρας ο Σάμιος
Τι ήταν αναρωτιέστε η «ιερή δεκάδα», λοιπόν είναι απλό. Κατά τον Πυθαγόρα όλος ο κόσμος μπορούσε να ερμηνευτεί με τον αριθμό δέκα και το αποτέλεσμα της πρόσθεσης των πρώτων τεσσάρων φυσικών αριθμών, 1+2+3+4=10. Αυτή πράξη είχε την μυστική ονομασία «τετράκυς της δεκάδας» και είχε ως συμβολισμό το τέλειο τρίγωνο!
Όπως είπαμε η ουσία των όντων σύμφωνα με τον Πυθαγόρα είναι οι αριθμοί. Επιπλέον πίστευε ότι το σύμπαν προήλθε από το χάος και απέκτησε μορφή με το μέτρο και την αρμονία, γι’ αυτό και πρώτος το ονόμασε «Κόσμο», δηλαδή τάξη και αρμονία.
Το μουσικό διάστημα
Η σχέση μεταξύ δύο αριθμών, αυτό δηλαδή που ονομάζεται σήμερα στην αριθμητική και στη γεωμετρία λόγος, στη μαθηματική θεωρία της Μουσικής του Πυθαγόρα ονομάζεται «Διάστημα».
Στη θεωρία της Μουσικής μάλιστα η λέξη διάστημα είχε διπλή σημασία. Διότι αφενός μεν ονομαζόταν διάστημα η αριθμητική σχέση με την οποία εκφραζόταν ο λόγος του μουσικού διαστήματος, αφετέρου δε αυτή η λέξη ήταν σύμφωνη με την καθημερινή έννοιά της και το «τμήμα ευθείας», δηλαδή την απόσταση μεταξύ δύο σημείων.
Το μουσικό διάστημα, που εκφραζόταν ως «σχέση δύο αριθμών προς αλλήλους» στη θεωρία της Μουσικής του Πυθαγόρα ονομαζόταν αρχικά διάστημα = απόσταση δυο σημείων απ’ αλλήλων. Το «διάστημα» αυτό είχε πράγματι δύο συνοριακά σημεία (πέρατα, όρους), τα οποία δινόντουσαν ως αριθμοί.
Οι Πυθαγόρειες βάσεις της μουσικής
Πιο συγκεκριμένα ο Πυθαγόρας ήταν αυτός που πρώτος έθεσε τις βάσεις της επιστήμης της Μουσικής με μια επιστημονικά θεμελιωμένη θεωρία της Μουσικής. Ανακάλυψε τη σχέση ανάμεσα στο μήκος των χορδών και το τονικό ύψος που δίνουν.
Για να το πετύχει αυτό χρησιμοποίησε ένα έγχορδο όργανο, που το δημιούργησε ο ίδιος, το «Μονόχορδο».
Με άλλα λόγια οι Πυθαγόρειοι ανακάλυψαν μια σχέση απόλυτα σταθερή ανάμεσα στο μήκος των χορδών της λύρας και των βασικών συγχορδιών (2/1 για την όγδοη, 3/2 για την πέμπτη και 4/3 για την τέταρτη). H θαυμαστή ιδιότητα αυτών των αρμονικών σχέσεων έγκειτο στο ότι περιλάμβαναν τους τέσσερις πρώτους φυσικούς αριθμούς (1, 2, 3, 4), το άθροισμα των οποίων ισούται με το 10, τον ιερό αριθμό των Δελφών (Τετρακτύς).
Μουσική και θεία τάξη
Σε αυτή την αντίληψη για τις ιδιότητες των αριθμών, οι οποίοι εκφράζουν επιστημονικούς όρους της πραγματικότητας και αναπαριστούν συμβολικά τη θεία τάξη, έχει τις ρίζες της όλη η ανάπτυξη των πυθαγόρειων μαθηματικών, τα οποία ήταν ταυτόχρονα και επιστήμη και αριθμητικός μυστικισμός. Όταν είχαν σχέση με το δεύτερο, οι αριθμοί άρχισαν να εκλαμβάνονται ως σύμβολα της ζωής, των αρετών και των αξιών – π.χ., το 4, δηλαδή το δύο στο τετράγωνο, ήταν το σύμβολο της δικαιοσύνης (πυθαγόρεια αριθμολογία).
Είναι φανερό ότι ο Πυθαγόρας ήταν ο πρώτος που εισήγαγε στην Ελλάδα αυτές τις αντιλήψεις.
Τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του Πυθαγόρα ήταν πρώτα και κύρια τα μαθηματικά. Μπορούμε να θεωρήσουμε βέβαιο πως αυτό δεν σημαίνει απλώς ότι έτρεφε δεισιδαιμονίες περί των αριθμών, αλλά ότι έκαμε πραγματικές και σημαντικές προόδους στα μαθηματικά. Οι ανακαλύψεις που έκανε ήταν ολοκληρωτικά και εκπληκτικά καινούριες.
Οι μουσικές κλίμακες η πιο σημαντική ανακάλυψη
H πιο εκπληκτική του ανακάλυψη, και αυτή που λένε ότι άσκησε την ευρύτερη επίδραση πάνω στη σκέψη του και ότι υπήρξε το θεμέλιο της μαθηματικής του φιλοσοφίας, αφορούσε το πεδίο της μουσικής. Ανακάλυψε ότι αυτά τα διαστήματα της μουσικής κλίμακας που ακόμη και τώρα ονομάζονται τέλειες αρμονίες μπορούν να διατυπωθούν αριθμητικά ως αναλογίες μεταξύ των αριθμών 1,2,3 και 4. Οι αριθμοί αυτοί προστιθέμενοι μας δίνουν το 10, αριθμό που, σύμφωνα με τον περίεργο πυθαγόρειο συνδυασμό μαθηματικών και μυστικισμού, ονομαζόταν τέλειος αριθμός.
Η Τετρακτύς αποτελούσε την ουσία της διδασκαλίας των Πυθαγορείων. Από αυτούς τους τέσσερις αριθμούς, είναι δυνατόν να κατασκευασθούν οι αναλογίες της τέταρτης, της πέμπτης και της ογδόης αρμονικής. Οι αναλογίες αυτές δημιουργούν την Αρμονία που για τους Πυθαγόρειους είχε σημασία κυριολεκτικά κοσμική. Οι Πυθαγόρειοι χρησιμοποιούσαν την Τετρακτύν για να ορκισθούν, επικαλούμενοι τον Πυθαγόρα σαν κάποιο θεό.
H αναλογία 2:1 στο σχήμα αυτό μας δίνει την ογδόη, η αναλογία 3:2 την πέμπτη και η αναλογία 4:3 την τέταρτη. Αν τώρα κάποιος δεν γνώριζε αυτό το πράγμα, δεν ήταν κάτι που θα το αντιμετώπιζε καθώς θα έπαιζε τη λύρα και θα κτυπούσε τις χορδές με μια κάποια πιθανότητα να κάμει και σφάλματα . H ανακάλυψη ήταν ότι υφίσταται μια σύμφυτη τάξη, μια αριθμητική οργάνωση μέσα στην ίδια τη φύση του ήχου, και η ανακάλυψη παρουσιαζόταν σαν αποκάλυψη σχετική με τη φύση του Σύμπαντος.
Κόσμος σημαίνει ομορφιά και τάξη
Χάρη στην ανακάλυψη του Πυθαγόρα, η μουσική παρουσίαζε στους οπαδούς του το καλύτερο παράδειγμα της πρακτικής εφαρμογής αυτής της αρχής. Την ορθότητα της αρχής τόνιζε η ομορφιά της μουσικής, προς την οποία ο Πυθαγόρας – όπως και οι περισσότεροι Έλληνες – ήταν ευαίσθητος, γιατί η λέξη “κόσμος” σήμαινε για τον Έλληνα και την ομορφιά και την τάξη.
Το πέρας ταυτιζόταν με την ομορφιά, και άλλη μια απόδειξη αυτής της αρχής ήταν το ότι, αν την εφαρμόζαμε στο πεδίο των ήχων, από τη δυσαρμονία γεννιόταν η ομορφιά. Επομένως το όλο πεδίο του ήχου, που εκτεινόταν απεριόριστα και προς τις δύο αντίθετες κατευθύνσεις, υψηλά ή χαμηλά, αποτελούσε παράδειγμα του απείρου. Το πέρας αντιπροσωπεύεται από το αριθμητικό σύστημα των αναλογιών ανάμεσα στις αρμονικές νότες, σύστημα που επιβάλει την τάξη στο σύνολο.
Το σχέδιο του χάους
Το σύστημα αυτό οριοθετείται με βάση ένα κατανοητό σχέδιο. Το σχέδιο αυτό δεν το επινόησε ο άνθρωπος, αλλά υπήρχε ανέκαθεν και περίμενε τον άνθρωπο να το ανακαλύψει. Αυτή η διαδικασία, που την συναντούμε εδώ σε ένα μοναδικό, εκπληκτικό παράδειγμα, οι Πυθαγόρειοι πίστευαν πως αποτελούσε την κύρια αρχή που λειτουργεί μέσα στο Σύμπαν ως σύνολο.
Δεν είναι λοιπόν απορίας άξιο (αν συλλογιστούμε ότι η φιλοσοφία τότε βρισκόταν στο αρχικό της στάδιο και απουσίαζε κάθε συστηματική μελέτη της λογικής, ακόμα και της γραμματικής) το γεγονός ότι οι Πυθαγόρειοι εξέφρασαν την καινοφανή τους πεποίθηση με τη φράση ότι “τα όντα είναι οι αριθμοί“. Έτσι, αυτή η φράση μας δίνει την κύρια γραμμή της σκέψης τους.
Πως συνδέουμε την φιλοσοφία με την μουσική της Nintendo
Θέτοντας τις βάσεις για την επόμενη ανάπτυξή μας στο θέμα της μουσικής ιστορίας της Nintendo. Είναι σημαντικό να μπορέσει ο αναγνώστης να καταλάβει από ποιο πρίσμα αντιλαμβάνομαι την μουσική θεωρία ώστε να γίνω πιο κατανοητός.
Η μουσική παίζει σημαντικό ρόλο σε ένα παιχνίδι. Όπως αναφέραμε πιο πάνω είναι μέρος που εκφράζει συναίσθημα αλλά στην συγκεκριμένη περίπτωση που μιλάμε για βιντεοπαιχνίδια είναι η “ψυχή” του λογισμικού. Η μουσική δίνει ζωή στην ψηφιακή απεικόνιση της οθόνης μας.
Ξέρω ακούγεται αρκετά γλαφυρό, αλλά πόσες φορές έχουμε ανατριχιάσει ασυναίσθητα ακούγοντας ένα μουσικό κομμάτι όσο απολαμβάναμε ένα παιχνίδι. Πόσες φορές αισθανθήκαμε θυμό ή λύπη σε μία συγκεκριμένη σκήνη του αγαπημένου μας παιχνιδιού που είχε την ανάλογη μουσική υπόκρουση;
Αυτό είναι που κάνει τέτοιες στιγμές ξεχωριστές και αποτυπώνονται στην μνήμη μας για πάντα, φτιάχνοντας αναμνήσεις που θα μας συνοδεύουν μέχρι το τέλος των ημερών μας.
Βάρυνε αρκετά το κλίμα ας ανεβάσουμε λίγο την διάθεση περνώντας στο παρασύνθημα.
Η απαρχή των πάντων 8 bit πανδαισία του N.E.S
Ταξιδεύουμε χρονικά μερικές δεκαετίες πίσω στα μαγικά χρόνια όπου η βιομηχανία των βίντεο παιχνιδιών ήταν ακόμα στα σπάργανα από πλευράς δημιουργικότητας και ανθρώπους με πολύ όρεξη για δουλειά.
Εκείνη την εποχή των φτηνών αρμόνιων της Casio με επεξεργαστές ήχου που δεν μπορούσες να ξεχωρίσεις πάνω από τέσσερις νότες, δημιουργήθηκαν τα πιο κλασσικά μουσικά κομμάτια της βιομηχανίας. Αυτά που ακούμε ακόμα και σήμερα με συμφωνικές ορχήστρες και μας σηκώνεται η τρίχα κάγκελο.
Δεν είναι τυχαίο που σήμερα οι δημιουργοί όπως ο Koji Kondo θεωρούνται από τους καλύτερους μουσικούς στο κόσμο.
Το N.E.S είχε μόνο πέντε κανάλια ήχου. Το κάθε κανάλι ήταν «κλειδωμένο» σε ένα τύπο συγκεκριμένης νότας. Τα πρώτα δύο κανάλια μπορούσαν να δημιουργήσουν τετράγωνα ηχητικά κύματα. Το τρίτο μπορούσε να δημιουργήσει μόνο τριγωνικά. Το τέταρτο δημιουργούσε μόνο λευκό θόρυβο, τα γνωστά σε εμάς παράσιτα. Τέλος το πέμπτο κανάλι το χρησιμοποιούσαν σπάνια όπου μπορούσε να χρησιμοποιήσει μικρά δείγματα από ήχους.
Όσοι είχαμε παλιότερα ένα αρμόνιο σίγουρα θυμόμαστε το πλήκτρο που αποθήκευε ένα ήχο και τον μετέφραζε σε νότες. Το N.E.S χρησιμοποιούσε αυτή την δυνατότητα ώστε να συμπληρώσει ήδη υπάρχων μουσικά ηχητικά κύματα και να παράξει ακόμα πιο πολύπλοκα μουσικά ακούσματα.
Τα τρίγωνα και τα τετράγωνα είναι η γεωμετρία της μουσικής του N.E.S
Άμα η πολυπλοκότητα των γεωμετρικών σχημάτων μας φαντάζει περίεργη προς ερμηνεία, ας σκεφτούμε πως είναι απλά διαφορετικές συχνότητες ήχων. Όπως διαφορετικά μουσικά όργανα που μπορούσε να αναπαράγει το N.E.S. Τα τετράγωνα ήταν υψηλής συχνότητας ήχοι, όπως έχουμε συνηθίσει να ακούμε οι «αρχαίοι» στα ουφάδικα. Τα τρίγωνα ακούγονται πολύ ήπια με περισσότερο χαμηλό μπάσο από ότι τα τετράγωνα. Το N.E.S μπορούσε να εν αλλάζει την συχνότητα των τετραγώνων παράγοντας σκληρούς και ρινικούς ήχους.
Με όλους τους παραπάνω περιορισμούς που ανέφερα τα περισσότερα μουσικά κομμάτια που ακούγαμε στο N.E.S φαίνονταν πως είχαν παραπάνω από πέντε βασικούς ήχους. Εκεί έρχεται η ιδιοφυΐα και η δημιουργικότητα των συγκεκριμένων μουσικών. Ήταν μάγοι στην εξαπάτηση των ώτων μας. Χρησιμοποιούσαν τα ελάχιστα μέσα που είχαν για να δημιουργήσουν συνθέσεις που ακούγονταν περισσότερο πολύπλοκες από ότι ήταν.
Από την θεωρία στην πράξη
Βασικό παράδειγμα η μουσική από το πρώτο The Legend of Zelda. Δημιουργία του Koji Kodo.
Μπορούμε να παρατηρήσουμε τα τετράγωνα κύματα στην κορυφή της οθόνης και θα ξεχωρίσουμε δύο πράγματα. Πρώτον δεν μένουν ποτέ ακίνητα. Η συχνότητα και το πλάτος κύματος αλλάζουν συνεχώς προς και πίσω. Αυτή η κίνηση μετατρέπει τους απλούς συ ριχτούς ήχους να μοιάζουν περισσότερο με ένα φλάουτο ή κάποιο άλλο πνευστό όργανο. Η ίδια τεχνολογία που παράγει υψηλούς χωρίς νόημα μονότονους ήχους, αλλάζοντας την συχνότητα, κάνει τον εγκέφαλό μας να αντιλαμβάνεται κάτι διαφορετικό!
Επίσης παρατηρούμε πως ο Koji Kondo συνδύασε τα δύο κανάλια που παράγουν τον τετράγωνο ήχο ώστε να δημιουργήσει μία αίσθηση ηχούς στην αρχή της σύνθεσης. Αυτό κάνει τον ήχο από το νοητό πνευστό όργανο να μοιάζει πιο ολοκληρωμένο. Αργότερα συνδυάζει ένα κανάλι με το τετράγωνο ήχο με ένα που παράγει τριγωνικό το οποίο δημιουργεί το μπάσο. Με αυτό το τρόπο όταν το δεύτερο τετράγωνό κύμα επανέλθει αφήνει την αίσθηση πως η μουσική συνεχίζει χωρίς να αντιληφθεί ο ακροατής την εναλλαγή της μελωδίας.
Η μουσική κοσμογονία των φυσικών στοιχείων
Γη, φωτιά, αέρας και νερό είναι το κλασικό μοτίβο των στοιχείων της κοσμογονίας, όπως την όρισαν οι αρχαίοι φιλόσοφοι και σοφιστές. Έτσι, όπως ο συνδυασμός των στοιχείων της φύσης δημιουργεί ζωή με τον ίδιο τρόπο πρέπει και στα βιντεοπαιχνίδια να μπορεί να συνδεθεί η εικόνα με τον ήχο ώστε να παρουσιάζουν μία αρμονική συνύπαρξη με το οπτικοακουστικό σύστημα του αποδέκτη.
Μεγάλη δημιουργός και πρωτοπόρος που προσπάθησε και κατάφερε να συνθέσει χαρακτηριστικές μελωδίες ανά φυσικό στοιχείο και εικόνα ήταν η Manami Matsimae. Είναι η συνθέτης όπου έδωσε τις βάσεις στα γνωρίσματα της συγκεκριμένης τεχνικής. Δηλαδή να δώσει μουσική υπόσταση στα στοιχεία της φύσης όπως η φωτιά, το νερό, ο άνεμος και η γη. Στα βήματά της ακολούθησαν οι υπόλοιποι συνάδελφοί της ώστε να γίνει συνώνυμο χαρακτηριστικό της γνωστής σειράς Mega Man.
Ποιος μπορεί να ξεχάσει τις μουσικές επενδύσεις των Fire Man, και των υπόλοιπων αυτοματισμών του δόκτορα Wily;
Η ουσιαστική άνοδος του Konji Kondo
Το παράδειγμά της ακολούθησε πολύ αργότερα το 1989 ο Konji Kondo με το Super Mario Bros 3.
Το Super Mario Bros. 3 είχε αρκετές θεματικές πίστες που συμβόλιζαν στοιχεία της φύσης. Όπως το αερόπλοιο, οι υποβρύχιες πίστες, η καυτή έρημος και φυσικά οι καταπράσινες πεδιάδες του Μανιταροβασιλείου.
Ο Konji Kondo μόλις σε μερικά χρόνια έδειξε την εξέλιξη του σαν μουσικός αλλά και το πόσο ανοιχτός ήταν σε επιρροές πέρα από την Ιαπωνία ώστε να δημιουργήσει μουσικά κομμάτια όπως των κόσμων 1, 5 και 6 από το Super Mario Bros. 3. Η αρχική οθόνη του χάρτη με τις πίστες μας καλωσορίζει με ήχους οργάνων όπως τύμπανα, ξυλόφωνα, συνδυαστικά πνευστά όπως φλάουτα. Η ευρηματικότητα του Konji ήταν το κύριο ατού στην ανάπτυξη της μουσικής του Super Mario Bros .3.
Εισαγωγή Ρέγκε στο Super Mario Bros. 3
Η προσφορά του Super Mario Bros. 3 δεν ήταν μόνο στον τομέα του συνδυασμού ήχου και εικόνας. Ήταν στην ουσία το πρώτο παιχνίδι που εισήγαγε κανονικά είδη μουσικής όπως η Τζαζ και η Ρέγκε.
Ο ίδιος ανέφερε σε συνεντεύξεις του πως ήθελε να αποδώσει μελωδίες στο Super Mario Bros. 3 όπου ο κόσμος είχε γνωρίσει στην κανονική του ζωή.
Τζαζ και τα «ψηλά καπέλα» του Super Mario Bros. 3
Πέρα από την Ρέγκε όπως αναφέραμε πιο πάνω ο Kondo εισήγαγε και την Τζαζ στο παιχνίδι με τα «φρουτάκια» του Super Mario Bros. 3. Με το κλασικό “walking bass” ρυθμό που παράγετε από το χαμηλής συχνότητας synthesizer. Αν και επαναλαμβανόμενος ο ρυθμός του “walking bass” στο μίνι παιχνίδι με τον κουλοχέρι, ο Kondo μας παρουσιάζει την ολοκληρωμένη ιδέα του στον κόσμο 7 του τίτλου.
Βέβαια το τελικό αποτέλεσμα σε κάνει να χτυπάς τα δάκτυλα σου στο ρυθμό του “Pipe Maze” με ένα μεγάλο χαμόγελο ευχαρίστησης.
Το ταξίδι μας δεν σταματά εδώ βέβαια. Ο Konji Kondo έχει πολλά να δώσει ακόμα. Η τεχνολογία παρά μόνο μπροστά θα μας πάει όπου αναλύουμε στο κεφάλαιο της επόμενης κονσόλας της Nintendo.
Το ταξίδι συνεχίζεται με την είσοδο του S.N.E.S
Τα χρόνια περνούν και η τεχνολογία εξελίσσετε. Έτσι η Nintendo εισάγει στην αγορά το 1990 τον επεξεργαστή ήχου για την παραγωγή των ηχητικών σημάτων και μουσικής της κονσόλας της S.N.E.S. Ήταν το S-SMP δημιουργία της Sony. Για όσους δεν γνωρίζουν, σχεδιαστής για αυτό τον επεξεργαστή ήταν το Ken Kutaragi, ναι ο ίδιος ο μπαμπάς του PlayStation.
Ο «φίλος» μας ο Ken λοιπόν σχεδίασε το σύστημα με την λογική δύο συνεργαζόμενων επεξεργαστών που θα δούλευαν παράλληλα. Ο πρώτος επεξεργαστής ήταν ο SPC700 των 8 bit όπου θα γίνονταν η παραγωγή της μουσικής και δεύτερος DSP στα 16 bit θα μετέφραζε το αποτέλεσμα σε στερεοφωνικό δεκαεξάμπιτο ήχο.
Περισσότερα κανάλια, ελάχιστη μνήμη
Όπως αναφέραμε πιο πάνω το N.E.S είχε μόνο πέντε κανάλια ήχου. To S.N.E.S ήταν τεράστια βελτίωση από τον προκάτοχό του. Είχε πλέον οκτώ αποκλειστικά κανάλια και χρησιμοποιούσε πλέον ξεχωριστό δειγματολήπτη όπου ο μουσικός μπορούσε να αποθηκεύσει πολλαπλούς ήχους από οποιοδήποτε μουσικό όργανό της επιλογής του.
Όλα αυτά ακούγονται τέλεια στον απλό χρήστη φυσικά. Αλλά δεν θα ήταν κατασκευή από τον «τρελό» Ken αν δεν είχε βάλει ένα τεράστιο περιορισμό. Η μνήμη που είχε διαθέσιμη ο καλλιτέχνης για την μουσική και τα ηχητικά εφέ στο παιχνίδι ήταν μόλις 64kb… Για όσους δεν μπορούν να αντιληφθούν πόσο λίγος χώρος είναι αυτό το νούμερο το 1990 όπου δεν υπήρχαν οι σημερινοί αλγόριθμοι συμπίεσης σας δίνω ένα απλό παράδειγμα. Ένα μουσικό αρχείο MP3 για ένα μουσικό κομμάτι των τριών λεπτών είναι 6ΜΒ. Δηλαδή εκατό φορές μεγαλύτερο από την διαθέσιμη μνήμη για ένα ολόκληρο παιχνίδι!
Πενία τέχνας κατεργάζεται
Ο περιορισμός των 64kb δεν άφησε όμως τους δημιουργούς να μείνουν πίσω. Ανακάλυψαν καινούργιους τρόπους να μεγαλουργήσουν. Ας πάρουμε παράδειγμα την καλύτερη μουσική δημιουργία των 16 bit. Μην αναρωτιέστε, είναι δεδομένο πως είναι η μουσική τριλογία του Donkey Kong Country από τους δημιουργούς David Wise, Eveline Fischer και Robin Beanland.
Μέσα από 8 διαφορετικά κανάλια και 64kb χώρεσαν είκοσι οκτώ μουσικά κομμάτια που ήταν άκρως αντιπροσωπευτικά σύμφωνα με τον κόσμο που προσδιόριζαν. Όλη η προσπάθεια ξεκίνησε μόνο για το πρώτο παιχνίδι. Δεν γνώριζαν ότι θα το κατάφερναν για ακόμα δύο φορές!
Η διαδικασία για την δημιουργία των μουσικών συνθέσεων δεν ήταν απλή για το Donkey Kong Country. Πηγή έμπνευσης ήταν ο σχεδιασμός του φανταστικού σύμπαντος των αδερφών Stamper της Rare. Αλλά πως μπήκαν στην ουσία να δημιουργήσουν μουσική για ένα τροπικό νησί στην μέση του ωκεανού όπου θα είχε πέντε διαφορετικές ζώνες με συγκεκριμένη θεματολογία η κάθε μία;
Τροπικό ταξίδι στο νησί του Donkey Kong
Όλα τα παραπάνω έγιναν πραγματικότητα με την έξυπνη χρήση του ξεχωριστού δειγματολήπτη του S-SMP. Για το Aquatic Ambience o David Wise ξόδεψε πέντε ολόκληρες εβδομάδες! Αλλάζοντας την συχνότητα και την δειγματοληψία στο Music Tracker ώστε να μας παραδώσει αυτό το αξεπέραστο μουσικό αριστούργημα. Αυτό και αν δίνει τροφή για σκέψη.
To Donkey Kong Country είχε σαράντα επίπεδα όταν ολοκληρώθηκε! Οπότε είναι λογικό πως κάποια από τα μουσικά κομμάτια θα ήταν επαναλαμβανόμενα. Σε κάποιες παρόμοια θεματικά πίστες είναι εκ φύσεως αναγκαστικό. Οπότε το έργο των δημιουργών ήταν ακόμα πιο δύσκολο να συνθέσουν τόσο υπέροχα μουσικά σύνολα όπου θα αντέχουν στην επανάληψη τους. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό σε όλους μας. Δεν το κατάφεραν μόνο με το πρώτο Donkey Kong Country αλλά με όλη την τριλογία!
Η εξέλιξη της μουσικής σύνθεσης μέσω στοιχείων έθνικ μουσικών οργάνων και περιβαλλοντικών ήχων
Το πρώτο παιχνίδι διαθέτει είκοσι ένα μουσικά σύνολα! Τεσσάρων εξ’ αυτών χρησιμοποιούνταν εκτός πιστών του παιχνιδιού… Η επαναστατικότητα των συνθετών δεν σταμάτησε μόνο εκεί. Εισήγαγαν για πρώτη φορά στοιχεία εθνικών μουσικών οργάνων για να δώσουν μοναδική αισθητική σε κάθε κομμάτι. Κύμβαλα, τύμπανα, σαξόφωνα, δείγματα από ψηφιακές ηλεκτρικές κιθάρες, φωνητικά και εμφατικούς φυσικούς ήχους από το περιβάλλον.
Στο Donkey Kong Country έγινε ο ουσιαστικός συνδυασμός που θα συνδέσει για πρώτη φορά θεματολογικά το φυσικό στοιχείο με τα έθνικ όργανα. Αυτό κάνει την μουσική του τίτλου να ξεφεύγει πλέον από τα πλαίσια ενός βιντεοπαιχνιδιού. Γίνεται μουσική πλέον που προβάλει εικόνα συνειρμικά με ήχους που έχει ήδη συνδέσει ο εγκέφαλός από την πραγματική ζωή. Μετατρέπεται σε ταξίδι πέρα από την οθόνη. Επίσης μουσικά είδη όπως Swing, Rock και Concerto δίνουν φάσμα και εύρος ποικιλίας στο σύνολο της ακουστικής παραγωγής του τίτλου.
Μουσικά κομμάτια που ξεχωρίζουν
Μουσικά κομμάτια όπως το Tree Top Rock, DK Islant Swing και το Credits Concerto ξεφεύγουν από ότι θεωρούσαμε τότε συνηθισμένη μουσική βιντεοπαιχνιδιού.
Πλέον έχει γίνει συνείδηση πως η μουσική τριλογία του Donkey Kong Country είναι η επιτομή των 16 bit μηχανημάτων.
Βεβαίως δεν ήταν μόνο το Donkey Contry που σημάδεψε την γενιά του S.N.E.S. Αλλά αξιόλογα ή έστω εφάμιλλα μουσικά ολοκληρώματα ήταν σε παιχνίδια όπως το Secret of Man, Chrono Trigger της Squaresoft, Killer Instinct πάλι της Rare, και φυσικά το The Legend of Zelda A Link to the Past της Nintendo.
Εδώ θα σταματήσουμε το πρώτο μέρος του άρθρου. Μέχρι το επόμενο μέρος σας προτείνω την προσωπική μου λίστα στο παρακάτω βίντεο από σύγχρονη synthwave διασκευή της μουσικής του πρώτου The Legend of Zelda του N.E.S.
Καλή απόλαυση!